Istnieje wiele chorób i dolegliwości dietozależnych, których objawy, dzięki odpowiednio dobranej diecie mogą być skutecznie zniwelowane. Tak właśnie jest w przypadku wahań insuliny we krwi u osób chorych na cukrzycę i insulinooporność. Zbyt mała lub zbyt duża dawka cukru (węglowodanów) może powodować u nich hipoglikemię lub hiperglikemię, która objawia się nawet u osób, które nie są chore na cukrzycę. Na szczęście można ich uniknąć za sprawą dobrze dobranego sposobu odżywiania, w tym odpowiedniego pieczywa.
W ciągu dnia, w zależności od wielu czynników, poziomy cukru we krwi (zwane również glukozą) będą się zmieniać – w górę lub w dół. To normalne. Jeśli zmieniają się one w pewnym bezpiecznym zakresie, nie ma się czym martwić. Jeśli jednak spadają one poniżej zdrowego poziomu i nie będą leczone, ten stan może się pogłębiać i stać się niebezpieczny.
Hipoglikemia (w tym hipoglikemia bez cukrzycy) występuje w organizmie, gdy poziom cukru we krwi spadł na tyle nisko, że trzeba podjąć działania, aby przywrócić je do odpowiedniego zakresu. Zwykle dzieje się tak, gdy poziom ten jest niższy niż 70 mg/dl.
Stan hiperglikemii w dużym uproszczeniu jest odwrotny do hipoglikemii, co oznacza nagły skok glukozy we krwi, a co za tym idzie, także dostarczanej do krwioobiegu insuliny, która powinna ją obniżać. O stanie hiperglikemii mówi się, kiedy poziom cukru jest wyższy niż 99mg/dl. Zazwyczaj objawia się ona podobnie do spadku glukozy, jednak dodatkowo może dojść przy niej do nagłego spadku masy ciała, częstych infekcji, zaburzeń oddawania moczu. Oba te stany, zarówno hiperglikemia, jak i hipoglikemia są niebezpieczne dla organizmu, ponieważ nieleczone mogą doprowadzić nawet do śpiączki cukrzycowej, która może poczynić nieodwracalne zmiany w mózgu. Stąd też warto zawczasu zadbać o odpowiednią dietę.
W pierwszej kolejności warto wybierać produkty o niskim indeksie glikemicznym, zapobiegające nagłym skokom i spadkom glukozy we krwi. Indeks glikemiczny (IG) to względny ranking węglowodanów w żywności według ich wpływu na poziom glukozy we krwi. Węglowodany o niskiej wartości IG (55 lub mniejszej) są wolniej trawione, wchłaniane, metabolizowane i powodują niższy i wolniejszy wzrost poziomu glukozy we krwi. Dają uczucie sytości, organizm trawi je nieco dłużej, przez co nie jesteśmy ani głodni, ani narażeni na natychmiastowe wahania cukru.
Istnieje kilka czynników, które wpływają na wartość IG żywności lub posiłku, w tym m.in.:
Na przykład: chleb z mąki pełnoziarnistej ma niższe IG, a jasnej oczyszczonej wyższe.
Bardzo dobrym rozwiązaniem w przypadku częstych objawów typu hiperglikemia poranna lub niedobór cukru jest wprowadzenie pieczywa o niskim IG. Na wysokość IG w pieczywie najbardziej wpływa stopień przemiału mąki – im mniejszy tym niższe IG.
Oprócz tego powinno ono zawierać jak najkrótszy i najprostszy skład i przede wszystkim nie zawierać cukrów. Najbardziej polecanymi rodzajami pieczywa przy hipo i hiperglikemii są te, do których w większości została użyta mąka razowa. Odpowiedni może być np. Chleb Pełnoziarnisty (zamów online), który posiada mąkę żytnią z pełnego przemiału, przez co także niski indeks glikemiczny, wynoszący 38,3.
Podobnie jest w przypadku Bułki Beta (IG 49), która dodatkowo zawiera w sobie beta-glukany, czyli związki pochodzące z owsa, również obniżające indeks glikemiczny całego spożywanego posiłku. Beta-glukany są w stanie regulować poziom cholesterolu we krwi oraz pozytywnie wpływają na trawienie, dzięki czemu ten rodzaj bułki uznawany jest za jeden z najzdrowszych.
Chleb Czystoziarnisty (zamów online) (IG 21,3) i Chleb Probody (zamów online) (z całymi ziarnami, z IG 33,5) zostały poddane badaniom pod kątem bezpieczeństwa dla osób zmagających się z wahaniami cukru. Mogą być więc bezpiecznym urozmaiceniem diety.
Dietę o niskim indeksie glikemicznym można też wzbogacić o Bułkę Grahamkę. Podobnie jak Bułka Beta, zawiera ona dużą ilość niezwykle ważnego w omawianej diecie błonnika, który sprawia, że trawienie węglowodanów jest wydłużone, przez co skoki cukru we krwi także są ograniczone do minimum. Dzięki temu jadłospis osób zmagających się z nieodpowiednim poziomem cukru będzie smaczniejszy i jeszcze bardziej różnorodny.
Ilość makroskładników (białek, węglowodanów, tłuszczy) w diecie osób z hipoglikemią i hiperglikemią, musi być dobrana zgodnie z wagą ich ciała oraz podejmowaną aktywnością fizyczną. Szczególnie ważne jest tutaj dobranie odpowiedniej ilości węglowodanów. Zaleca się, aby stanowiły one 40-50% wartości energetycznej diety.
Niżej przedstawiamy przykładowy jadłospis z uwzględnieniem wartości makroskładników dla osób z hipoglikemią i hiperglikemią:
Śniadanie: kanapki z łososiem i chrzanowym serkiem (2 kromki razowego chleba, 30 g twarogu z chrzanem, 20 g wędzonego łososia, garść rukoli)
II śniadanie: koktajl z mlekiem kokosowym i ananasem
Obiad: kotlet de volaille z grzybami, warzywami i błonnikiem witalnym jako panierka
Podwieczorek: zupa z wędzonej papryki z bazyliowym pesto
Kolacja: sałatka z kurczakiem z grejpfrutowym dressingiem i grzankami z Chleba ProBody (1 kromka).
Produkty użyte w inspiracji
