Czy warto włączyć do diety pieczywo orkiszowe? Jakie wartości odżywcze i prozdrowotne ma orkisz? Czy chleb orkiszowy z Piekarni Cukierni Putka jest korzystniejszy dla zdrowia niż pieczywo pszenne? Komu jest zalecany i jakie pieczywo orkiszowe warto kupić?
Mąka orkiszowa ma podobne właściwości i strukturę do tradycyjnej mąki pszennej. Jest jednak o wiele bogatsza w makro- i mikroelementy. Dzięki swoim składnikom odżywczym stanowi cenny wkład w codzienną dietę i ma większe właściwości prozdrowotne.
Poznaj wyjątkowy Chleb 100% Orkiszowy na naturalnym zakwasie z Piekarni Cukierni Putka. Przekonasz się, że warto zamienić pieczywo pszenne na orkiszowe, poznaj jego wszelkie zalety.
Orkisz to odmiana pszenicy (z łac. Triticum spelta), której historia sięga czasów starożytnych. Uprawiany był na Bliskim Wschodzie przez Izraelitów, a także przez German i Rzymian.
Stanowił posiłek gladiatorów oraz zawodników igrzysk. W XII wieku rozpropagowała go przeorysza klasztoru Benedyktynów Hildegarda z Bingen, reformatorka Kościoła katolickiego i znana uzdrowicielka. Orkisz był w medycynie św. Hildegardy najistotniejszym środkiem odżywczym i zarazem leczniczym.
Podkreślała ona między innymi takie prozdrowotne cechy tego zboża, jak wzmacnianie mięśni, wspomaganie ukrwienia oraz działanie natłuszczające i łagodzące. Twierdziła nawet, że ma ono właściwości poprawiające samopoczucie i „rozpogadzające duszę”.
W swoich teoriach św. Hildegarda miała racji. Orkisz jest bowiem zbożem bardzo zdrowym – jednym z trzech produktów w stu procentach przyswajalnych przez ludzki organizm, bogatym w mikro- i makroelementy, takie jak: mangan, fosfor, żelazo, cynk, wapń, selen.
Zawiera również witaminy z grupy B – B3 (niacyna), B2 (ryboflawina), B6, B1 (tiamina) – oraz witaminy E, A i C, białko, węglowodany złożone, fitosterole (obniżają poziom złego cholesterolu, chronią przed chorobami układu krążenia), błonnik pokarmowy (regulujący pracę układu trawiennego i zapewniający dłuższe uczucie sytości), a także aminokwas znany pod nazwą tryptofan.
Ten aminokwas łagodzi odczuwanie stresu i reguluje pracę układu nerwowego. Wspomaga funkcjonowanie serca i układu odpornościowego. Dowiedziono, że jego regularne spożywanie poprawia koncentrację, dlatego jest polecany zwłaszcza osobom uczącym się oraz pracującym umysłowo. Jego wysoka wartość odżywcza sprawia, że pozwala też szybciej odzyskać siły osobom przewlekle chorującym i niedożywionym.
Ziarna orkiszu charakteryzują się także szczególną budową cząsteczkową. Wyróżniają się inną kompozycją aminokwasów, wśród których dominują lizyna i metionina, niewytwarzane przez organizm człowieka. Są to substancje niezbędne do prawidłowego rozwoju, a więc przydatne w diecie dzieci, młodzieży i kobiet w ciąży.
Te dwa aminokwasy wpływają także na samopoczucie, przemianę materii, prawidłową gospodarkę hormonalną i kondycję włosów. Ich niedobór może z kolei powodować wiele nieprzyjemnych dolegliwości, w tym uczucie rozdrażnienia, spadek metabolizmu, senność, osłabienie odporności czy brak koncentracji.
Oczywiście można je dostarczać organizmowi za pomocą suplementacji, jednak spożywanie pieczywa orkiszowego będzie skuteczniejszą metodą, choćby ze względu na lepsze wchłanianie składników odżywczych z pożywienia niż z kapsułek syntetycznych.
Co istotne, to prastare zboże zachowało swoją pierwotną formę. Orkisz jest uprawiany na Bliskim Wschodzie, w Europie Środkowej i Hiszpanii od co najmniej 7000 lat, jednak w odróżnieniu od swojej kuzynki, pszenicy, nie poddano go modyfikacjom genetycznym.
Domowy chleb orkiszowy na zakwasie jest szybki w przygotowaniu, a przy tym bardzo zdrowy i pyszny. Długo zachowuje świeżość, dlatego łatwo go przechowywać. Można go upiec na bazie mąki orkiszowej z pełnego przemiału oraz zakwasu żytniego, orkiszowego lub pszennego. Do przygotowania ciasta potrzebujemy:
Podane proporcje będą odpowiednie dla foremki o wymiarach 12×24 cm.
Pierwszym etapem jest wyrabianie ciasta na chleb. Mąkę przesypujemy do misy, bezpośrednio do mąki dodajemy sól oraz zakwas. Następnie stopniowo wlewamy letnią wodę, cały czas mieszając. Ciasto wyrabiamy około 3 minuty, powinno być elastyczne.
Po wyrobieniu ciasta na chlebek przygotowujemy foremkę keksówkę – wykładamy ją papierem do pieczenia i przekładamy do niej ciasto. Wierzch wyrównujemy i przykrywamy, pozostawiając do wyrośnięcia na około 4 godziny. Po upływie tego czasu nagrzewamy piekarnik do 220 stopni.
Gdy ciasto pięknie wyrośnie, wierzch chleba skrapiamy wodą i wstawiamy formę do piekarnika. Pieczemy 20 minut, następnie zmniejszamy temperaturę do 200 stopni i pieczemy kolejne 20 minut. Upieczony chleb pozostawiamy do wystygnięcia. I gotowe! To najprostszy przepis na pyszny, domowy chleb orkiszowy na zakwasie, który zawsze się udaje.
W szybki i prosty sposób da się również upiec przepyszny chlebek orkiszowy z użyciem drożdży. Można go przygotować z dodatkiem ziaren lub sezamu czy z innymi ulubionymi składnikami. Aby chleb orkiszowy był pulchny i delikatniejszy, istotny jest nie tylko czas pieczenia, ale też typ mąki i stopień jej zmielenia.
Poniżej przedstawiamy prosty przepis na pyszny i zdrowy chleb orkiszowy na drożdżach z ulubionymi ziarnami i chrupiącą skórką. Będziemy potrzebować:
Podana ilość składników odpowiada keksówce o wymiarach 10×28 cm.
Przygotowanie rozpoczynamy od przesiania mąki do miski, dodania do niej soli oraz ziaren i zamieszania całości drewnianą łyżką, Następnie w kubeczku kruszymy drożdże, dodajemy do nich miód i 1-2 łyżki wody. Dokładnie mieszamy do uzyskania lejącej konsystencji.
Rozpuszczone drożdże dodajemy do mąki, lekko mieszamy i dodajemy letnią, przegotowaną wodę o temperaturze około 30-35 stopni Celsjusza.
Ciasto na chleb orkiszowy wyrabiamy około 10 minut, tak by ładnie odchodziło od ścianek miski. Wyrobione ciasto pozostawiamy w misce do wyrośnięcia na 30-60 minut. Ma podwoić swoją objętość. Po tym czasie ciasto znów wyrabiamy przez 2-3 minuty, by usunąć intensywny aromat drożdży. Można zrobić to ręką lub drewnianą łyżką.
Keksówkę należy posmarować niewielką ilością oleju lub wyłożyć papierem do pieczenia przełożyć do niej ciasto. Następnie wygładzamy powierzchnię ręką zwilżoną wodą lub drewnianą łyżką, wierzch posypujemy ziarnami.
Chlebek odstawiamy do ponownego wyrośnięcia na 15-30 minut. Ciasto powinno wyrosnąć na 1-1,5 centymetrów. Chleb wkładamy do piekarnika nagrzanego do 180 stopni i pieczemy go przez około godzinę. W trakcie pieczenia należy obserwować ciasto. Gdy postukamy je po powierzchni i wyda nieco „głuchy” odgłos, oznacza to, że chlebek jest upieczony.
Jeżeli jednak nie masz czasu ani chęci samodzielnie przygotowywać chleba orkiszowego, możesz kupić go w Piekarni Cukierni Putka.
Dzięki dużej zawartości błonnika orkisz sprawdza się jako uzupełnienie jadłospisu w przypadku osób prowadzących aktywny tryb życia i dbających o linię. Jedna kromka chleba to 65 kalorii, które z łatwością spalimy. Pieczywo orkiszowe jest polecane szczególnie w diecie redukcyjnej.
W 100 gramach produktu znajduje się aż 4,4 gramów błonnika. Dzięki temu po spożyciu chleba orkiszowego organizm jest o wiele dłużej syty niż w przypadku tradycyjnego pieczywa pszennego. Zmniejsza się dzięki temu chęć częstego sięgania po niezdrowe przekąski.
Orkisz należy do tej samej rodziny, co popularna pszenica. Nie jest więc wolny od glutenu. Około 80% białek w mące orkiszowej to białka glutenowe, jednak występujące w innych proporcjach niż w pszenicy. Mimo to jest niewskazany w diecie osób chorujących na celiakię czy nietolerancję glutenu. Po jego spożyciu wystąpią takie same objawy uczulenia na gluten, jak po zjedzeniu pieczywa pszennego.
Do diety warto włączyć Chleb 100% Orkiszowy na naturalnym zakwasie. Zawiera on dużo błonnika i jest cennym źródłem białka w codziennej diecie. Oprócz walorów prozdrowotnych Chleb Orkiszowy 100% wyróżnia się głębokim smakiem. W Piekarni Cukierni Putka warto sięgnąć również między innymi po Bułkę Orkiszową zawierającą ziarenka słonecznika, otręby pszenne i pestki dyni. https://www.putka.pl/ksiega-inspiracji/owoce-i-warzywa-sezonowe-5-wypiekow-ktorych-warto-sprobowac/
Mąka orkiszowa może być też wspaniałym dodatkiem do innych wypieków, np. ciastek i ciast (przykładowo Tartaletka Orkiszowa z Rabarbarem i Ciasto Orkiszowe z Wiśniami (tutaj przeczytasz o nim więcej : https://www.putka.pl/ksiega-inspiracji/owoce-i-warzywa-sezonowe-5-wypiekow-ktorych-warto-sprobowac/ )sezonowo dostępne w Piekarni Cukierni Putka, zapraszamy do nas wśród szerokiej oferty wypieków każdy znajdzie coś dla siebie).
Produkty użyte w inspiracji
